Τους τελευταίους 2-3 μήνες γίνεται πολύς λόγος στα ΜΜΕ για την επιδημία από τον νέο κορωνοϊό, αρχικά σε πόλεις της Κίνας και στη συνέχεια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη καθώς και για τον τρόπο/ τρόπους μετάδοσης του νέου ιού.

Στις 26/2/2020 ανακοινώθηκε η ύπαρξη του πρώτου επιβεβαιωμένου κρούσματος στη χώρα.

Για την αποφυγή πρόκλησης πανικού στο γενικό πληθυσμό και για την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας κοινοποιείται το παρόν υλικό που βασίζεται στις υπάρχουσες πληροφορίες όπως τις παρέχουν οι επίσημοι οργανισμοί :

· Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας www.eody.gov.gr ,

· European Centre for Disease Prevention and Control https://www.ecdc.europa.eu/en

· World Health Organization https://www.who.int

Βασικές πληροφορίες

Η λοίμωξη από τον νεοεμφανιζόμενο ιό ονομάστηκε πρόσφατα severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) δηλαδή Σύνδρομο Σοβαρής Αναπνευστικής Δυσχέρειας και προκαλείται από τον κορωνοϊό 2019–nCoV (2019 νέος κορωνοϊός). Πρόκειται για έναν ιό που απομονώθηκε για πρώτη φορά κατά την επιδημία στην πόλη Wuhan στην Κίνα, το Δεκέμβριο του 2019. Ο Ιός ανήκει στην οικογένεια των κορονοϊών που μπορούν να προκαλέσουν νόσο τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους. Για την ακρίβεια οι κορωνοϊοί είναι το κυριότερο αίτιο των συνηθισμένων κοινών κρυολογημάτων, που σε κάποιες περιπτώσεις επιδεικνύουν δυνατότητα ταχείας μετάδοσης ή βαριάς συμπτωματολογίας.

Από τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται ότι ο νέος κορωνοϊός έχει την ικανότητα να προκαλεί συμπτωματολογία από το ανώτερο αναπνευστικό, η οποία μπορεί να έχει χαρακτήρα ήπιας νόσου με καταρροή, πονόλαιμο, πυρετό και βήχα έως σοβαρές εκδηλώσεις όπως πνευμονία ή δυσκολία στην αναπνοή. Από τα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα φαίνεται ότι σπάνια μπορεί να προκαλέσεις το θάνατο και όταν αυτό συμβαίνει αφορά σε άτομα προχωρημένης ηλικίας και πάσχοντες από σοβαρά χρόνια νοσήματα (καρδιακή ανεπάρκεια, αναπνευστική ανεπάρκεια κτλ)

Μετάδοση του νοσήματος

Όπως στα περισσότερα νοσήματα του αναπνευστικού η μετάδοση γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων. Πιθανολογείται ότι η αρχική μετάδοση του ιού έγινε από νοσούντα ζώα στην αγορά της πόλης Wuhan στην Κίνα, σενάριο που ενισχύεται από τις γνωστές και καλά μελετημένες περιπτώσεις μετάδοσης κορωνοϊών από ζώα σε ανθρώπους όπως με την επιδημία SARS–CoV στην Κίνα το 2002 και την επιδημία MERS-CoV από καμήλες σε ανθρώπους στη Σαουδική Αραβία το 2012.

Σε κάθε περίπτωση αν και η μετάδοση από ζώα σε ανθρώπους δεν μπορεί να αποκλειστεί, ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι μέσω σταγονιδίων (βήχας, φτάρνισμα) από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Σε κάθε περίπτωση για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, αποφύγετε την άμεση επαφή με ζωντανά ζώα ή με επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με ζώα σε περιοχές όπου έχουν εμφανιστεί κρούσματα από τον ιό αυτόν.

Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων. Κατά την διαχείριση ωμού κρέατος, γάλακτος και ζωικών εντοσθίων, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως ορίζονται από τους κανόνες ασφαλούς διαχείρισης τροφίμων, προκειμένου να αποφεύγεται η επιμόλυνση.

Δεν κινδυνεύετε από τα ζώα συντροφιάς.

Τρόποι προστασίας

Καθώς η λοίμωξη από τον κορωνοϊό προκαλεί συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό, είναι ουσιώδους σημασίας για την πρόληψη περαιτέρω διασποράς του ιού η λήψη ατομικών και συλλογικών μέτρων πρόληψης όπως:

• Τακτικό πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή νερό και σαπούνι. Ιδίως σε θέσεις εξυπηρέτησης κοινού, καλό είναι να τοποθετηθούν επιτοίχειες συσκευές αλκοολούχων αντισηπτικών.
• Σε χώρους υψηλού συγχρωτισμού (όπως τμήματα εξυπηρέτησης κοινού) διασφαλίστε επαρκή φυσικό εξαερισμό.
• Καλύψτε στόμα/ μύτη κατά τον βήχα ή το φτάρνισμα, με χαρτομάντηλο ή με τον αγκώνα σας. Πλύντε καλά τα χέρια πριν ακουμπησετε οποιαδήποτε επιφάνεια.
• Αν έχετε συμπτώματα που μοιάζουν με τις γνωστές λοιμώξεις αναπνευστικού καθώς και επαφές με άτομα που έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε περιοχές με κρούσματα από τον κορωνοϊό, αποφύγετε τις δημόσιες εμφανίσεις τουλάχιστον μέχρι εκδοθούν νεότερες οδηγίες.
• Αποφύγετε τους χώρους μαζικών συναθροίσεων γα το επόμενο διάστημα.

• Μην καταναλώνετε τρόφιμα ή ποτά και κυρίως αποφύγετε να ακουμπήσετε μάτια, στόμα ή μύτη με χέρια που δεν έχουν πλυθεί επαρκώς.

• Εάν έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια, ενημερώνοντας εξαρχής για την αιτία της επίσκεψης σας στο ιατρείο ή το νοσοκομείο ώστε να σας δοθούν αμέσως μάσκες. (Σημειώστε ότι οι κοινές μάσκες χρησιμοποιούνται ως μέτρο προστασίας των άλλων από τα νοσήματα που μπορεί να τους μεταδώσει αυτός που φέρει τη μάσκα).
• Εάν έχετε ήπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης, ισχύουν οι γνωστές υποδείξεις σε σχέση με την πρόληψη των αναπνευστικών νοσημάτων της κοινής γρίπης συμπεριλαμβανομένης, μείνετε σπίτι μέχρι την ανάρρωση σας, τηρώντας όλους τους κανόνες προσωπικής υγιεινής.
• Άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα) θα πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικοί (όπως και οι φροντιστές τους).

Άλλες χρήσιμες πληροφορίες

Δεν είναι γνωστό πόσο χρονικό διάστημα μπορεί να επιβιώσει ο 2019–nCoV στις επιφάνειες, ωστόσο φαίνεται ότι μπορεί να επιβιώσει μερικές ώρες. Η χρήση απλών αντισηπτικών διαλυμάτων είναι αρκετή για την καταστροφή του ιού στις επιφάνειες. Σε χώρους παροχής εργασίας, ιδίως εκεί όπου εξυπηρετείται κοινό, καλό είναι να γίνεται χρήση αραιού υδατικού διαλύματος υποχλωριώδους νατρίου (κοινή χλωρίνη) σε αραίωση 1:20 για τον καθαρισμό των επιφανειών.

Τα άτομα που νοσούν από 2019 – nCoV, ιό της γρίπης ή ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα συνήθως αναπτύσσουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως είναι ο πυρετός, ο βήχας και η καταρροή. Σε κάθε περίπτωση ΜΗΝ ΠΑΝΙΚΟΒΑΛΛΕΣΤΕ με την εμφάνιση συμπτωμάτων. Δεν είναι απαραίτητο κάθε σύμπτωμα να υποκρύπτει λοίμωξη από τον κορωνοϊό. Διαφορετικοί ιοί μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Λόγω των ομοιοτήτων των συμπτωμάτων, η διάγνωση της νόσου πραγματοποιείται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.

Ο χρόνος επώασης ενός ιού είναι το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην μόλυνση από τον ιό και την έναρξη εμφάνισης συμπτωμάτων. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, ο χρόνος επώασης του 2019–nCoV υπολογίζεται σε 2-11 ημέρες, με απώτατο όριο τις 14 ημέρες, ενώ είναι πιθανή η μετάδοση από άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν εμφανίζουν ακόμα σοβαρά συμπτώματα.

Τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών. Μην τα καταναλώνετε άσκοπα! Η θεραπεία είναι συμπτωματική δηλαδή στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Άτομα με σοβαρή συμπτωματολογία χρειάζονται περαιτέρω υποστηρικτική φροντίδα και νοσηλεία σε νοσοκομείο.

• Για περισσότερες πληροφορίες ενημερωθείτε ΜΟΝΟ από αξιόπιστες πηγές.
• Μην πανικοβάλλεστε.
• Συμπεριφερθείτε με ψυχραιμία και νηφαλιότητα

Το πιο πρόσφατο ενημερωτικό υλικό μπορείτε να το παρακολουθήσετε στις παρακάτω διευθύνσεις:

Γενικές πληροφορίες για τον νέο ιό

https://www.youtube.com/watch?v=mOV1aBVYKGA

Για την επιδημιολογική καμπύλη και την εξέλιξη της διασποράς του νοσήματος:

https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-2019-ncov-cases

Καθημερινή αξιολόγηση κινδύνου:

https://www.ecdc.europa.eu/en/current-risk-assessment-novel-coronavirus-situation

Οι τρέχοντες ορισμοί για τα ΥΠΟΠΤΑ και ΠΙΘΑΝΑ κρούσματα:

Ύποπτο κρούσμα Ασθενής με οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού (αιφνίδια έναρξη νόσου, με τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω συμπτώματα: πυρετό, βήχα, δύσπνοια), με ή χωρίς ανάγκη νοσηλείας και

Τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω επιδημιολογικά κριτήρια, εντός των τελευταίων 14 ημερών πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων:

• Στενή επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από SARS-CoV-2 ή
• Ιστορικό ταξιδιού σε πληγείσες από SARS-CoV-2 περιοχές με βάση τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα

Πιθανό κρούσμα Ύποπτο κρούσμα με αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για τον ιό SARS-CoV-2:

• Αδιευκρίνιστο, ή
• Θετικό, αλλά με εργαστηριακή μέθοδο που ανιχνεύει γενικά ιούς που ανήκουν στην οικογένεια των κορωνοϊών και όχι ειδικά τον ιό SARS-CoV-2

Επιβεβαιωμένο κρούσμα Άτομο με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2, ανεξαρτήτως κλινικών συμπτωμάτων και σημείων.

Χάρτης με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα από τον WHO:

http://who.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/ead3c6475654481ca51c248d52ab9c61

Μιχάλης Καργάκης

Ειδικός Ιατρός Εργασίας- Περιβάλλοντος